Ngũ cốc là một loại thực phẩm, sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên quen thuộc với hầu như tất cả mọi người, nhưng ít ai biết ngũ cốc là gì, gồm những loại nào cũng như công dụng thiết thực của chúng. Hãy cùng nhau tìm hiểu trong bài viết sau nhé!
Ngũ cốc là gì?
Ngũ cốc là tên gọi chung của loại thức phẩm được làm từ 5 loại hạt khác nhau được dân gian và Y học hiện đại nghiên cứu và khẳng định mang đến nhiều giá tri dinh dưỡng kể cả người già và trẻ nhỏ. Thông thường ngũ cốc nguyên hạt được làm từ 5 loại hạt thông dụng là: mè, gạo nếp, gạo tẻ, lúa mì và các loại đậu.
Ngũ cốc là thực phẩm rất tốt cho sức khỏe. (Ảnh: Internet)
Hạt mè (vừng)
Mè là hạt đầu tiên trong ngũ cốc.
Trong hạt mè (vừng) có chứa nhiều dưỡng chất như: protein (đạm), lipit (chất béo), gluxit (chất bột đường), calo nhiệt lượng, canxi, photpho, sắt và các vitamin (như B1, B2, niacin…).
Ngoài ra trong hạt mè còn có folic acid, saccharose, pentose, hắc sắc tố… Và đặc biệt là hàm lượng vitamin E rất lớn, đứng hàng đầu trong các thực phẩm (mỗi 100g mè đen chứa tới 5.14mg vitamin E).
Gạo nếp
Gạo nếp là 1 thực phẩm rất giàu dinh dưỡng, trong đó thì nếp cẩm xếp hàng đầu, được xem như 1 siêu thực phẩm xét ở góc độ dinh dưỡng. 1 thìa gạo nếp cẩm chứa 1 lượng đáng kể vitamin E, chất xơ, sắt và chất chống oxy hóa.
Gạo tẻ
Là nguồn cung cấp tinh bột dồi dào, chất protein, vitamin (B1, B2, niacin, vitamin E), chất sắt, kẽm và nhiều chất khoáng (Magie, Photpho, Kali, Canxi).Gạo nguyên cám hay gạo lứt sẽ giữ được những thành phần dinh dưỡng quý giá trong gạo tốt hơn so với gạo trắng.
Dù khá nhiều dinh dưỡng nhưng nó không đủ cho nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể nên dùng gạo tẻ cần kết hợp với chế độ dinh dưỡng đa dạng thực phẩm khác.
Lúa mì
Lúa mì ít chất xơ và giàu protein. (Ảnh: Internet)
Carbonhydrate là thành phần dinh dưỡng chính của lúa mì, nó cung cấp năng lượng cho cơ thể nhưng có thể ảnh hưởng tăng nồng độ đường trong máu.
Trong lúa mì chứa phần lớn chất xơ không hòa tan (1 số làm thức ăn cho vi khuẩn có lợi trong đường ruột) và ít chất xơ hòa tan. Nó chứa 1 lượng protein vừa phải và các vitamin và khoáng chất: selen, mangan, đồng, photpho, folate.
Lúa mì nguyên cám sẽ tốt hơn lúa mì trắng.
Các loại đậu
Đậu nành, đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ, đậu Hà Lan… đều là nguồn dinh dưỡng dồi dào và có ích cho con người, kể cả trẻ nhỏ. Cũng vì thế mà nhiều người có chế độ ăn chay trường có thể bổ sung và cân bằng dinh dưỡng cho cơ thể nhờ các thực phẩm chế biến từ các loại đậu.
Ăn các loại đậu nguyên hạt sẽ tốt hơn so với đậu tách vỏ vì thành phần chất xơ và nhiều dưỡng chất khác tồn tại trong vỏ của chúng.
Các loại đậu cũng là một phần của ngũ cốc. (Ảnh: Internet)
Ngũ cốc chỉ có các loại trên?
Ngoài 5 loại ngũ cốc kể trên thì còn có rất nhiều ngũ cốc khác nhau (Ảnh: Internet)
Trong cách hiểu của các dân tộc chịu ảnh hưởng từ nền văn hóa Trung Hoa thì khái niệm về ngũ cốc không hoàn toàn giống nhau.
Về sau này, ngũ cốc được hiểu là tất cả các loại cây có hạt dùng làm lương thực (như lúa mì, yến mạch, đại mạch…).
Như vậy, nói là ngũ cốc nhưng thực tế có tới gần 300 loại khác nhau nên không lạ khi nhiều người có nhiều cách liệt kê khác nhau về ngũ cốc.
Ngũ cốc có tác dụng gì?
Không chỉ người bình thường, ngũ cốc thích hợp cho tất cả mọi người, từ vận động viên, trẻ nhỏ và người già, phụ nữ mang thai, những bệnh nhân tiểu đường… Bổ sung 1 đến 2 ly bột ngũ cốc mỗi ngày để thu nạp thêm năng lượng mà không lo tăng cân.
Ít calories, giàu chất xơ và protein
Bột ngũ cốc rất giàu dinh dưỡng nhưng chứa ít calo và chất béo. Vì vậy, những người thừa cân không lo sợ số cân tăng vụt khi uống loại thức uống này. Ngũ cốc rất giàu chất xơ nên dễ tiêu hóa, giảm cholesterol xấu.
Hỗ trợ cân bằng đường huyết
Ngũ cốc chứa rất ít lượng đường nên thích hợp cho người bị bệnh tiểu đường. Hàm lượng chất xơ và carbon hydrat giúp làm chậm lại sự chuyển hóa đường, cân bằng lượng đường trong cơ thể.
Sử dụng ngũ cốc thường xuyên đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. (Ảnh: Internet)
Thực phẩm vàng của phụ nữ mang thai và cho con bú
Với phụ nữ mang thai, uống ngũ cốc hàng ngày sẽ giúp cung cấp nguồn dinh dưỡng an toàn và thiết yếu cho mẹ và bé. Hàm lượng sắt, a-xít folic trong ngũ cốc cao, rất có lợi cho phụ nữ mang thai, giúp tái tạo hồng cầu và giảm khả năng dị tật bẩm sinh cho thai nhi.
Ngoài ra, ngũ cốc còn là thực phẩm vàng đối với phụ nữ sau sinh. Thời kỳ cho con bú phụ nữ cần thêm nhiều dưỡng chất để cung cấp cho cơ thể, thêm nguồn sữa mẹ cho bé bú. Uống ngũ cốc là cách nhanh chóng tiện lợi làm dịu cơn đói, giúp lợi sữa.
Chống oxi hóa, có lợi cho tim mạch
Theo các nghiên cứu khoa học cho thấy rằng chất chống oxy hóa có trong bột ngũ cốc là Avenantramides tương trợ chống lại một vài gốc tự do từ LDL Cholesterol, giúp đỡ giảm bớt bệnh về tim mạch.
Phòng chống ung thư
Ngũ cốc giúp sản sinh Lignans, chứa phytosterol hỗ trợ phòng ngừa ung thư, đặc biệt là ung thư vú và ruột kết.
5 món ăn ngon từ ngũ cốc nghĩ tới là thèm
Những món ngon từ ngũ cốc sau đây có cách chế biến rất đơn giản nhưng lại mang đến hương vị mới cho các món ăn.
Gà chiên ngũ cốc
Cánh gà chiên ngũ cốc. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Đùi gà, trứng gà, bột chiên giòn, ngũ cốc ít đường, hạt nêm, tiêu, đường, ớt bột. Đùi gà rửa sạch, luộc sơ qua, khía vài đường trên đùi để gà ngấm gia vị tốt hơn.
Cho gà vào bát cùng với sữa tươi không đường, hạt nêm, tiêu, đường. Ướp ít nhất 8 tiếng để gà thật ngấm gia vị. Pha bột chiên giòn cùng nước lã và một quả trứng gà đến khi bột sánh và mịn.
Đùi gà sau khi ướp sẽ nhúng qua hỗn hợp bột chiên giòn. Ngũ cốc nghiền nát, lăn gà qua một lớp áo ngũ cốc rồi bỏ vào chảo dầu nóng. Phải chiên ngập dầu thì gà mới giòn và chín đều.
Bánh quy Cereal
Nguyên liệu: Bơ nhạt, đường trắng, mật ong, muối, cornflakes, nho khô, cherry, hạnh nhân lát nướng vàng, hạt dưa hoặc hạt bí đã bóc vỏ, bột mì đa dụng.
Cho bơ, đường, mật ong vào một chiếc nồi nhỏ, đun nhỏ lửa, khuấy đều tay đến khi chúng tan ra. Trộn các nguyên liệu còn lại với nhau rồi đổ hỗn hợp bơ đường vào trộn đều.
Xúc từng thìa đặt lên khay nướng, để cách nhau khoảng 3cm, vặn lò 180 độ C trong vòng 8-10 phút đến khi bánh vàng ươm là được.
Sữa chua ngũ cốc trái cây
Sữa chua ngũ cốc làm đẹp cho làn da. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Sữa chua, ngũ cốc, chuối, kiwi, chanh dây, mật ong. Đổ sữa chua vào tô, cho ngũ cốc lên trên, cắt chuối, kiwi đặt lên trên ngũ cốc.
Rưới 3 thìa mật ong lên mặt. Cắt đôi chanh dây, nạo ruột vào cho lên trên cùng. Để lạnh và thưởng thức.
Bánh xôi ngũ cốc nướng
Nguyên liệu: Đĩa xôi ngũ cốc (các loại đậu đỗ), hạt chia, dầu cám gạo, bí đỏ. Xôi lấy từ nồi xôi nhiều loại đậu. Nhào nhuyễn xôi và bí đã chín.
Giấy bạc lót vào khay, quét chút dầu và tưới hạt chia lên. Đặt xôi bí vào khay và rải thêm lớp hạt chia cho giòn sau khi quét dầu. Đặt vào lò ở nhiệt độ 200, thời gian 20 phút cho vàng cả hai mặt là được.
Chicken Nuggets
Chicken nuggets. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Thịt ức gà, bột mỳ, ngũ cốc, trứng gà, nước, muối, bột tỏi, lá basil khô. Ức gà cắt miếng nhỏ ướp muối, bột tỏi, lá basil khô để thấm 15 phút. Cho vào máy xay thịt. Thịt xay dẻo mịn.
Ngũ cốc cho vào máy sinh tố (xay khô) xay nhỏ. Trứng gà đánh tan với 10ml nước. Lấy thịt gà đã xay vo viên ấn nhẹ xuống, lăn qua bột mì rồi nhúng qua nước trứng gà rồi lăn với ngũ cốc. Làm nóng chảo dầu rồi chiên vàng đều hai mặt. Thưởng thức cùng chén tương cà.
Với gần 300 ngũ cốc các loại, sẽ không khó để chọn lựa một trong số đó để đưa chúng vào thực đơn dinh dưỡng cho các bé và cả gia đình bạn. Hy vọng bài viết về thông tin thuật ngữ ngành bếp này giúp bạn biết cách sử dụng ngũ cốc một cách thật hiệu quả.
Bạn thấy bài viết thế nào?
